Tủ cấp đông âm sâu hay còn gọi là tủ lạnh âm sâu là một trong những thiết bị thiết yếu, được sự dụng rất rộng rãi trong các phòng thí nghiệm, bệnh viện, kho lưu trữ phục vụ cho nhiều lĩnh vực như công nghệ sinh học, y tế, dược phẩm hay sản xuất công nghiệp. Vậy tủ đông sâu là gì? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp giúp bạn.
Tủ cấp đông âm sâu là gì?
Tủ cấp đông âm sâu còn được gọi là tủ âm sâu hay tủ lạnh đông sâu, là một loại tủ lạnh có thể cung cấp mức độ lạnh rất sâu. Về kiểu dáng thiết kế, tủ âm sâu và tủ lạnh thông thường cơ bản giống nhau nhưng mức độ làm lạnh khác nhau hoàn toàn. Tủ lạnh thông thường chỉ làm lạnh tối đa xuống -20oC, phù hợp với việc bảo quản thực phẩm, dược phẩm hay một số loại mẫu vật yêu cầu bảo quản lạnh không quá cao. Còn tủ đông âm sâu có khả năng làm lạnh đến -90oC, thậm chí có thể làm lạnh sâu hơn, có thể ứng dụng để bảo quản đa dạng mẫu vật.
Phân loại tủ cấp đông âm sâu
Dựa theo ứng dụng, tủ cấp đông có thể chia ra thành nhiều loại như tủ bảo quản thuốc, tủ bảo quản vắc xin, tủ lưu trữ máu, tủ bảo quản các vật liệu sinh học, tủ bảo quản thực phẩm…
Dựa vào kiểu dáng và thiết kế, tủ âm sâu được chia làm hai loại gồm tủ dạng đứng và tủ nằm ngang. Tủ dạng đứng thường được ứng dụng rộng rãi hơn, phù hợp với các mẫu vật liệu thường xuyên sử dụng. Tủ dạng nằm ngang thích hợp để lưu trữ các mẫu vật liệu lâu năm.
Ngoài ra, tủ âm sâu còn có thể được phân loại dựa theo dải nhiệt độ hoạt động của tủ như tủ âm sâu -30oC, tủ đông âm sâu -40oC, tủ âm sâu -86oC, tủ cấp đông -150oC… Các tủ âm sâu có dải nhiệt độ từ -50oC đến -40oC thường được sử dụng để bảo quản các mẫu sinh phẩm, vi sinh vật, huyết tương. Đối với tủ có dải nhiệt độ trong khoảng -90oC đến -86oC, thường được dùng để bảo quản các vật liệu sinh học lâu năm. Thiết bị có dải nhiệt độ từ -150oC đến -140oC thường được áp dụng trong bảo quản các mẫu tế bào, tinh trùng, DNA… với thời gian bảo quản dài.
Nguyên lý hoạt động của tủ cấp đông
Nguyên lý hoạt động của tủ cấp đông và tủ lạnh thông thường hoàn toàn giống nhau về bản chất, chỉ có sự khác biệt về các thiết bị sử dụng bên trong. Để đạt được khả năng làm lạnh đến nhiệt độ âm sâu, tủ cấp đông âm sâu được trang bị nhiều hệ thống lạnh hơn, chất tải lạnh khác và cách sử dụng cũng khác so với tủ lạnh thông thường.
Với tủ lạnh thông thường, hệ thống lạnh thường là dạng 1 cấp và mức độ lạnh chỉ đạt tối đa -20oC, phù hợp để bảo quản thực phẩm và các sản phẩm, mẫu vật cần bảo quản ở mức độ lạnh vừa phải. Với hệ thống lạnh của tủ cấp đông âm sâu, cần có sự kết hợp giữa 2 hoặc nhiều hơn 2 hệ thống lạnh đơn thuần, gọi là làm lạnh 2 cấp hoặc 3 cấp. Đồng thời, các thiết bị bên trong tủ cấp đông âm sâu có độ phức tạp hơn rất nhiều so với tủ lạnh thông thường như lốc nén, gas, dàn trao đổi nhiệt, các chức năng kiểm soát, điều khiển tự động… Mỗi cấp làm lạnh sẽ đảm nhận một nhiệm vụ làm lạnh cụ thể, cấp làm lạnh 1 tạo môi trường thuận lợi cho cấp làm lạnh thứ 2 và tương tự cấp làm lạnh 2 tạo môi trường tốt cho cấp 3 đạt được mức độ lạnh sâu như mong muốn… Số lượng hệ thống lạnh kết hợp với nhau là hữu hạn và chỉ sử dụng ở một giới hạn nhất định.
Ứng dụng điển hình của tủ âm sâu
Tủ cấp đông âm sâu có khả năng cung cấp mức độ lạnh âm sâu (rất sâu), thường không được sử dụng phổ biến trong các lĩnh vực dân dụng mà chủ yếu phục vụ cho các mục đích nghiên cứu, thí nghiệm trong các lĩnh vực y học, dược phẩm, công nghệ sinh học, công nghiệp, quân sự… Tủ cấp đông âm sâu được dùng để bảo quản dược phẩm, vắc xin COVID – 19, lưu trữ máu, bảo quản huyết tương, bảo quản các mẫu vật sinh học phục vụ cho việc nghiên cứu, thử nghiệm…
Phương pháp sử dụng nitơ lỏng có thể sử dụng để bảo quản một số mẫu vật như tế bào gốc, tinh trùng, trứng… Tuy nhiên, phương pháp này chỉ sử đặc thù cho một số mẫu vật nhất định và thời gian lưu trữ lâu năm nên không được áp dụng thông dụng nên chi phí bảo quản khá cao. Trong trường hợp các mẫu vật yêu cầu nhiệt độ bảo quản rất sâu nhưng chỉ cần lưu trữ trong thời gian không quá dài, tủ cấp đông âm sâu là lựa chọn phù hợp vừa đáp ứng được như cầu sử dụng vừa tiết kiệm chi phí.
Ngoài ra, tủ cấp đông âm sâu còn được sử dụng để bảo quản thực phẩm, các sản phẩm sản xuất đòi hỏi bảo quản ở nhiệt độ âm sâu.
Lưu ý khi chọn tủ cấp âm sâu
Muốn lựa chọn được loại tủ cấp đông sâu phù hợp, bạn cần lưu ý đến một số yếu tố như mục đích sử dụng (mẫu vật cần bảo quản), hiệu suất làm việc của tủ, độ tin cậy, độ đồng đều, khả năng phục hồi và khả năng chứa mẫu của tủ, kích thước tủ. Ngoài ra, giá thành của tủ cũng là một tố nên xem xét để lựa chọn sản phẩm phù hợp nhất với nhu cầu sử dụng và khả năng kinh tế của bạn.
Yếu tố được xem xét đầu tiên khi lựa chọn tủ cấp đông âm sâu là hiệu suất. Mục đích chính của việc sử dụng tủ cấp đông sâu là đạt được nhiệt độ bảo quản lưu trữ như mong muốn và duy trì ổn định nhiệt độ đó trong suốt thời gian bảo quản. Hiệu suất cao cho thấy khả năng bảo quản, lưu trữ đáng tin cậy của tủ cấp đông âm sâu.
Khi chọn lựa tủ âm sâu, bạn cần xem xét kĩ lưỡng các thương hiệu có độ tin cậy cao, có đầy đủ các giấy tờ chứng minh hiệu quả làm việc của sản phẩm, mang lại sự an tâm khi sử dụng, đảm bảo ổn định trong suốt quá trình hoạt động của tủ đông sâu.
Tủ đông sâu phải có khả năng duy trì nhiệt độ lạnh sâu ổn định và đồng đều từ trên xuống dưới, từ trước ra sau. Tủ âm sâu cũng phải có khả năng duy trì nhiệt độ âm sâu trong điều kiện nhiệt độ môi trường xung quanh cao hoặc có sự thay đổi.
Lựa chọn tủ lạnh âm sâu phù hợp với nhu cầu chứa mẫu cần thiết, thích hợp với không gian đặt tủ như phòng thí nghiệm, viện nghiên cứu hay kho bảo quản để đảm bảo đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng, tránh lãng phí và đảm bảo tính mỹ quan cho không gian phòng thí nghiệm.
Xem thêm về các tủ cấp đông: Tại đây